12 April 2009

Өөрийгөө судалцгаая, өөрийгөө нээцгээе...

Бусдад хэрэггүй байж мэдэх ч өөртөө хэрэгтэй жаахан мэдээлэл бичмээр санагдаад... Ер нь бол бичлэгээс маань "Болорхон үзэл" л нэвт ханхлаад байх болж / энэ тийм сайн юм ч биш дээ уг нь ккк/ .... за ингээд шинжлэх ухаан, утга зохиол, улс төр өөр юу юуг ч билээ судлахаас өмнө юуны түрүүнд өөрийгөө судлаад үзъе...
Би доор нэг постонд "Хүн гэдэг хэзээ ч өөрийгөө мэддэггүй нэг бодлын хүмүүс голдуу бусдыг дуурайж, бусадтай барьцаж, өөр хүний хүслээр амьдарч явдаг учраас яаж ч өөрийгөө сонсож мэдэрч мэдэх билээ. Уг нь хүн бүр давтагддаггүй учир хүн бүр индивидуалист байж чадах бөгөөд юм бүхний учир шалтгаан зөвхөн хүнд өөрт нь л бий... өөрөөсөө асуулт асууж, өөрөөсөө хариултыг нь олж, бусадтай бус зөвхөн өөртэйгээ "барьцаж", сайхан муухай бүхний учигыг өөрөөсөө хайж, өөртөө эзэн байж, бас өөрийнхөө боол байж амьдръя" гэж бичсэн. Энэ удаагийнх ч бас түүнтэй холбоотой.
Өөрийгөө судлахдаа хүн эхлээд өөрийнхөө юу ярьж, хэлж, юуг бодож сэтгэж явдгаа юуны түрүүнд анхаарч үзүүштэй санагдана. Ямар зүйлийн тухай байнга ярьж явдгаа судлах хэрэгтэй мэт. Амны билгээс ашдын билэг гэж оргүй үг биш. Хэн юу ярьж явдгаас нь тэр хүнийг тодорхойлж болно. Зорилготой бүтээлч хүн бол үргэлж өөдрөг зүйлийн тухай ярьж явахад зорилгогүй хийх ажилгүй хүн бол хов ярьж явдаг ба арчаагүй хүн бусдыг муулж бусдаас үргэлж өө харж явдаг. Хүнийг хувцсаар нь угтаж ухаанаар нь үддэг. Тийм ч учраас хүмүүс бид ихэвчлэн хүнтэй эхлээд уулзахад гадаад төрх нь бидэнд ямар нэгэн сэтгэгдэл үлдээх боловч түүнээс илүүгээр ярианаас нь, ярих өнгө аясаас нь, юуны тухай ярьж байгаагаас нь тухайн хүнийг хэн бэ гээд дүгнэдэг. Иймд бид өөрсдийгөө хэнтэй юу ярьдаг, ямар өнгөөр ярьдаг, хэл ярианы хир зэрэг соёлтой билээ гэдгээ бас судлах ёстой. Байн байн хараал урсгаж, бүдүүлэг үг хэрэглэдэг бол та заавал засаарай, ийм хүнийг хэн ч хүндлэхгүй, хэн ч тоож харьцдаггүй шүү. Зөв сайхан ярьж явдаг хүний ажил үйлс нь ч амархан бүтдэг. Ихэнхидээ бид өөрсдийгөө маш бага судалсан байдаг. Өөртөө ямар авьяас байгааг, бусдаас аль чанараараа давуу байдгаа бараг л анзаарч мэддэггүй насны ихэнхийг өнгөрөөж, асар их боломж бололцоогоо алдсан хүмүүс дэндүү олон. Өөрийнхөө сайн давуу чанарыг эрт мэдэрч хөгжүүлж чадвал авьяасгүй хүн гэж үгүй. Иймээс бид өөр олон зүйлийг судлaж толгойгоо эргүүлэхээсээ өмнө өөрийгөө маш сайн судлаж, өөрийгөө юунд сонирхолтой, юунд дуртай, хэн болохоо мэдэрч мэдсний дараа өөртөө тохируулан сонгож судлaвал илүү амжилт гаргаж чадах мэт санагдана.
Ингээд миний хувьд өөрийгөө дараах байдлаар судлахыг оролдож байна; өөрийнхөө хэл яриаг, өөрийнхөө ачаалал даах чадвар буюу хатуужил тэвчээрийг, өөрийнхөө гадаад төрх имиджийг, өөрийнхөө хүсэл мөрөөдлийг, өөртөө бусдаас илүү ямар чанар байгааг, өөрийнхөө орчнийг, найз нөхдөө, өөрийнхөө сурч мэдэх нөөц боломж, чадвараа, өөрийнхөө мэдрэмжийг, бас өөрийнхөө мэдрэхүйг, өөрийнхөө зөн совин гэх мэт үзүүлэлтүүд дээр анхаарал тавин харьцуулж үзэх хэрэгтэй болох нь.
Үүний зэрэгцээ найз нөхдөө сонгох нь бас их чухал үүрэгтэй. Хэнтэй нөхөрлөнө тийм л хүн болдог ямартаа л сайнтай нөхөрлөвөл сарны гэрэл, муутай нөхөрлөвөл могойн хорлол гэж үг байдаг штээ. Найз нөхдийг шилж сонгож нөхөрлөх хэрэгтэй. Энэ тал дээр би харин нилээд хатуу бодолтой байж магадгүй. Миний сэтгэл дотор нэг их том өндөрлөг байдаг юм шиг санагддаг бөгөөд хэн нэгэн тэр нөхөрлөлийн өндөрлөгт хүрч гэмээнэ сая жинхэнэ найз нөхөр минь байж чадна гэж боддог. Ер нь хүн өөрийнхөө зан ааш, авьяас чадвартайгаа ойролцоо хүнтэй нөхөрлөвөл, өөрөөр хэлбэл өөртэй чинь эн тэнцэх тийм л хүнтэй нөхөрлөх ёстой мэт санагддагаа ч бас нуугаад яахав. Гэхдээ сонгох эрх бол таных шүү дээ. Амьдрал бол тэр чигээрээ сонголт гэж ярьдаг, тийм ч байж болох ч үгүй ч байж бас мэднэ. Амьдрал сонголттой байх эсэх нь зөвхөн танаас л шалтгаална, бас зөв сонголтыг хийж, амьдралаа гэрэл гэгээтэй болгох нь хэнээс ч биш танаас л шалгаална.

2 comments:

oyunaa said...

Bi bas yag l ingej husej temuuldeg, yag ooriigoo hen be gej todorhoilohiig hicheedeg, hicheeseer ch bh bolno... naizlah naizaa zov songoh tal deer bi yag odoo berhsheeltei tulgaraad l bj bna... Ugui gedeg ugiig helj l surmaar bna daa

Nana said...

neg heseg blogoo ooriigoo sudlaachiin dissertatsi gej nerlej baiv. gehdee ooriigoo sudalsan buh bichlegee butsaagaad draftlatsan. chinii shulguudiig unshsan, minii ID-iig messengertee nemeerei, naizuud boliyo, chi lav yasan ch haramsahgui. naiz nohod baih, hun hunee oilgoh, oir dotnosoh gej temuuldeg, sain saikhand temuuldeg ene orchlond oir dotno baih yostoi humuus neg negnee shuud tanidag gedegt itgedeg. hen ch oilgohgui, hentei ch yarih hareggui dugai l baihaas oor zamgui yum olon baidag shuu dee, minii ene ugiig oilgoj bgaa baihaa gej naidaj ban, bid ikh adilkhan bodol sanaatai humuus bololtoi.

nana_mn78@yahoo.com